телім

I

зат. Біреуге бөлініп берілген жер. Өз т е л і м і н бітіре алмай жатқан Итемір ғана. Ол әлдеқашан жайғап тастар еді. Айша әжейдің телімі тағы бар (Жұлдыз, 1970, №4, 99). Зейнеткерлер қала ішімен саяжай т е л і м д е р і н е жүретін автобустарда тегін жүретін болды (Егем. Қазақст., 14.10.1992, 1).

II

зат. көне. этногр. Сайланған ханның, көп жасап қайтыс болған қадірлі адамның киімінен алынатын ырым-үлес, сыбаға, тәбәрік; бөліс, талау. Т е л і м сұрау, т е л і м алу – сол кісілер сияқты елжұртқа қадірлі, жақсы адам болайық деген ізгі ниеттерін білдіруі (А.Нүсіпоқасұлы, Ағаш бесік., 3, 115). Ханды кезек-кезек көтеріп, шашу шашылып болған соң, оның сырт киімдерін түгел шештіріп, хан сайлау кеңесіне қатысқандар «т е л і м» деп, бір-бір жапырақтан бөліп алады (Бұл да, 1, 129). Талап алып, Наурызбай, Малымды салдың т е л і м г е, Аямадың, Наурызбай, Басымды салдың өлімге (Жеті ғасыр., 1, 257). Телім болды. Быт-шыт болып, тентіреп кетті, қаңғырды; біреуге кіріптар болды. Көрінгенге т е л і м б о п, Болмаймысың босқа қор. Т е л і м б о л ғ а н нашарға, Көрінгеннің бәрі зор (А.Үлімжіұлы, Шығ. жин., 2, 321). Телімге түсті. Бөлшектенді, тоз-тозы шықты. Алаш ұлы осылай т е л і м г е т ү с і п, тентіреп кетеді деп кім ойлаған? (Қ.Жұмаділов, Дарабоз, 1, 7).